W komunikacji między osobami głuchymi a słyszącymi kluczową rolę odgrywa tłumacz migowy. Musi on doskonale znać język, którym posługują się osoby niesłyszące, aby móc na bieżąco przekazywać tłumaczenie słów na zrozumiałe dla nich gesty i znaki. Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat? Zapraszamy do lektury poniższego artykułu!
Tłumaczenie języka migowego i ustne – czym się różnią?
Czym różni się tłumaczenie ustne od migowego? Z pierwszym mamy do czynienia w sytuacji, w której ktoś tworzy przekład z jednego języka na drugi, np. z angielskiego na polski, zachowując jego znaczenie i często używając podobnej konstrukcji zdań. Natomiast język migowy i jego tłumaczenie to trochę bardziej skomplikowana sprawa. Zamiast używać słów, tłumacz przekazuje znaczenie za pomocą gestów i znaków – np. ruchów rąk i ciała oraz mimiki twarzy. Dochodzi jeszcze do tego kwestia opanowania różnych rejestrów i stylów migania oraz tworzenia nowych znaków – na przykład dla nazw własnych miejsc lub imion.
Jak powinno wyglądać tłumaczenie na język migowy?
W sytuacji, w której trzeba przełożyć język mówiony na migowy, tłumacz powinien stać naprzeciwko osoby niesłyszącej, tak, aby dobrze widziała jego twarz i ciało – dzięki temu będzie w stanie zrozumieć bez przeszkód przedstawiane gesty i mimikę. W idealnej sytuacji powinny zostać spełnione następujące warunki:
- tło powinno być jednolite, nieporuszające się,
- osoba tłumacząca przekaz powinna być dobrze i równomiernie oświetlona,
- pomiędzy osobą niesłyszącą a tą, do której kierowane jest tłumaczenie, nie powinno pojawić się nic, co może zakłócić widoczność, a odległość między nimi nie może być za duża.
Jeżeli tłumacz jest nagrywany na wideo, kamera powinna być ustawiona tak, aby obejmować jego ciało od bioder w górę. Jego ręce nie mogą wychodzić poza kadr, ponieważ wtedy przekaz może nie być zrozumiały dla osób niesłyszących, które będą go oglądać.
Przez cały czas trwania tłumaczenia osoba prowadząca wykład czy prelekcję powinna zwracać się bezpośrednio do osób niesłyszących na widowni, a nie do tej, która przekazuje im komunikat. Ważne jest także utrzymywanie kontaktu wzrokowego. Należy też pilnować tempa wypowiedzi – czasami jedno słowo w języku polskim wymaga kilku znaków czy gestów w języku migowym. Wtedy potrzebne jest kilka sekund więcej, aby właściwie pokazać jego tłumaczenie. Mówca nie musi jednak wypowiadać się nienaturalnie i przesadnie wolno, ponieważ profesjonalni tłumacze migowi potrafią symultanicznie przekazywać treść wypowiedzi nawet szybko mówiącej osoby.
Czego nie robić podczas tłumaczenia na język migowy?
Istnieją różne sytuacje, w których potrzebne jest tłumaczenie wypowiadanych słów na język migowy. Często spotyka się taki przekład w materiałach telewizyjnych – ważne, aby wideo było odtwarzane w takiej prędkości, w jakiej zostało nagrane. Przyspieszanie albo spowalnianie go nie jest dobrym pomysłem.
Podczas omawiania wystawy, prezentacji czy wykładu, należy pamiętać o tym, że osoby niesłyszące mogą patrzeć albo na tłumacza, albo gdzie indziej – jeśli poprosimy widownię o spojrzenie na jakiś obiekt lub przedmiot, zróbmy na chwilę przerwę w mówieniu, aby nikt nie utracił elementów przekazu.
Jeżeli poruszamy się w przestrzeni, na przykład podczas zwiedzania na wycieczce, w trakcie mówienia należy zatrzymać się i poczekać aż wszystkie osoby, w tym tłumacz, staną w odpowiednich miejscach i kontynuować opowieść dopiero wtedy, kiedy możliwe będzie wygodne tłumaczenie na język migowy.
Tłumaczenie na język migowy
Podkreślenie różnic między tłumaczeniem ustnym a tym z użyciem gestów i znaków, pokazuje złożoność wyzwania, przed jakim stoją tłumacze języka migowego. Komunikacja między osobami słyszącymi a niesłyszącymi może być wymagająca, jednak ze wsparciem osoby, która się na tym zna, wszystko jest możliwe – dzięki temu osoby głuche mogą uczestniczyć w najróżniejszych wydarzeniach, takich jak wykłady, wycieczki czy lekcje, a nawet oglądać filmy i seriale, tak samo jak osoby ze sprawnym słuchem. Otwiera to drzwi do lepszego wzajemnego zrozumienia i integracji.